Gelir dağılımındaki bozulma tarihin zirvesinde
TÜİK’in Gelir ve Yaşam Koşulları Araştırması 2023 sonuçlarına göre; Eşdeğer hanehalkı kullanılabilir geliri en yüksek yüzde 20’lik kümenin toplam gelir içindeki payı bir önceki yıla göre 1,8 puan artarak yüzde 49,8’e ulaşırken, en düşük gelirli yüzde 20’lik kümenin payı 0,1 puan azaldı. Yüzde 5,9 oldu.
Son araştırma sonuçlarına göre Gini katsayısının bir önceki yıla göre 0,018 puan artışla 0,433 olduğu iddia edildi. Gini katsayısı, tüm sosyal transferler hariç tutulduğunda 0,520, emekli aylıkları ile dul ve yetim aylıkları dahil olmak üzere diğer tüm sosyal transfer gelirleri hariç tutulduğunda ise 0,445 olarak tahmin edilmiştir.
Gelir eşitsizliğinin ölçülerinden biri olan Gini katsayısı, sıfıra yaklaştıkça gelir dağılımındaki eşitliği, sıfıra yaklaştıkça ise gelir dağılımındaki bozulmayı ifade etmektedir.
Toplumun en yüksek gelirli yüzde 20’lik kesiminin payının en düşük gelirli yüzde 20’lik kesime oranı olarak hesaplanan P80/P20 oranı 7,9’dan 8,4’e yükselirken, en yüksek gelirli yüzde 10’luk kesimin payı da arttı. Nüfusun yüzde 10’unun kazandığı gelirin en az paya sahip yüzde 10’un kazandığı gelire oranı olarak hesaplanan P90/P10 oranı 14,2’den 15’e yükseldi.
Toplam gelirler içerisinde en yüksek payı yüzde 48,5 ile maaş ve fiyat gelirleri aldı.
Toplam gelirler içinde en yüksek payı yüzde 48,5 ile bir önceki yıla göre 2,3 puan artan maaş ve fiyat gelirleri aldı. İkinci sırada, bir önceki yıla göre 1,1 puanlık artışla yüzde 22,1 ile girişimci gelirleri gelirken, üçüncü sırada ise bir önceki yıla göre 2,6 puan azalışla yüzde 17,6 ile sosyal transfer gelirleri yer aldı.
Girişimci gelirleri içinde tarımsal gelirin payı yüzde 20,5 olurken, sosyal transferler içinde emekli maaşı ve ölüm aylığının payı yüzde 88,4 oldu.
En düşük gelir Van, Muş, Bitlis, Hakkari bölgesinde
Araştırma sonuçlarına göre, Türkiye’de 2023 yılında yıllık ortalama eşdeğer hane halkı harcanabilir geliri 83 bin 808 TL olurken, İBBS 2. Düzey bölgelerinin prestijinin en yüksek olduğu bölge ise 114 bin 634 ile TR10 (İstanbul) bölgesi oldu. TL. Bu bölgeyi 108 bin 036 TL ile TR51 (Ankara) bölgesi ve 101 bin 372 TL ile TR21 (Tekirdağ, Edirne, Kırklareli) bölgesi takip etti.
Yıllık ortalama eşdeğer hanehalkı harcanabilir gelirinin en düşük olduğu bölge ise 39 bin 173 TL ile TRB2 (Van, Muş, Bitlis, Hakkari) bölgesinde gerçekleşti.
Gelir eşitsizliği Zonguldak, Karabük ve Bartın bölgelerinde en düşük seviyedeydi
Son araştırma sonuçlarına göre Türkiye’de P80/P20 oranı 8,4 iken, en düşük değere sahip NUTS 2. Düzey bölgesi 5,3 ile TR81 (Zonguldak, Karabük, Bartın) olurken, onu TR42 (Kocaeli, Kocaeli, Türkiye) takip ediyor. ) 5.4 ile. Bunu 5,5 ile Sakarya, Düzce, Bolu, Yalova) ve TRB2 (Van, Muş, Bitlis, Hakkari) bölgeleri takip etti.
P80/P20 oranının en yüksek olduğu İBBS 2. Düzey bölgeleri ise 9,4 ile TRA2 (Ağrı, Kars, Iğdır, Ardahan), 8,4 ile TR10 (İstanbul) ve TR51 (Ankara) oldu.
Bir önceki yıla göre en alttaki yüzde 10’luk grupta yer alan kişilerin yüzde 66,5’i aynı gelir grubunda kaldı.
Sıralı yüzde 10’luk gelir grubundaki bireylerin bir önceki yıla göre eşdeğer hanehalkı harcanabilir gelirine göre geçiş yüzdeleri incelendiğinde; 2023 yılında bir önceki yıl ilk yüzde 10’luk kümede yer alan bireylerin yüzde 49,2’sinin, en alttaki yüzde 10’luk kümede yer alan bireylerin ise yüzde 66,5’inin gelir grubu değişmedi.
Ayrıca 2022’de ilk yüzde 10’da yer alan bireylerin yüzde 29,9’unun gelir grubu 2023’te birden fazla arttı. Son yüzde 10’luk grupta yer alan bireylerin yüzde 13,1’inin gelir grubu ise birden fazla azaldı.
